Blog
Chocoladeliedje
Vragend kijkt hij zijn vriendje aan: ‘Een chocoladeliedje? Wat is dat nou weer?’
Bart heeft een vriendje meegenomen naar zijn muziekles. Op een extra instrument kan dit vriendje eens uitproberen hoe het is om muziek te maken. Bart legt alles heel precies en met heel veel geduld uit. Hij neemt helemaal de rol van docent op zich en ik geniet van zijn passie.
Dan vertelt hij dat er ook chocoladeliedjes bestaan, gevolgd door de vragende blik van het vriendje. Bart’s uitleg:
‘Je kent de leerkuil toch?’ Een bevestigend knikje is het antwoord. En Bart ratelt in een ademteug: ‘Nou, een chocoladeliedje is een liedje dat je niet in één keer kan spelen zodat je in de leerkuil dondert en voor de muur daar onderin staat en niet weet hoe je nou moet beginnen met de goede noten en dat je het nog een keer en nog een keer moet spelen en daarna nog een keer voordat je naar boven kunt klauteren en als je daar dan bent ligt daar een chocolaatje! DAT is een chocoladeliedje!’
Een brede grijns bekrachtigt zijn antwoord. Inwendig moet ik heel hard lachen, ik had het zelf niet beter kunnen uitleggen ;-)
Juist die hoogbegaafde leerling vindt het zo moeilijk om dat grondige leren aan te gaan. Dient zich een echt leermoment aan, dan zie je allerlei ontwijkgedrag. Als een nieuw muziekstuk niet in één keer te overzien is, langer is dan normaal en opeens ingewikkeld voelt voor je hoogbegaafde leerling, dan komt hij terecht in het echte leren door herhalen. En laat dit herhalen nou net niet in het woordenboek van de hoogbegaafde staan….
Daarom dient zich hier het chocoladeliedje aan, één van de trucjes om een leerling extrinsiek te motiveren tot echt oefenen en doorzetten.
- Precies dat liedje waarvoor je leerling nou echt eens wat meer moeite moet doen en waar hij zijn tanden in kan zetten.
- Precies dat liedje waarbij de frustratie tijdens het oefenen zo flink op kan lopen dat de bladmuziek door de lucht vliegt.
- Precies dat liedje waar je leerling langer over doet dan een week en waarvan zoveel geleerd wordt, omdat er zoveel tegelijk in zit.
- Precies dat liedje is een chocoladeliedje.
Het is het liedje dat je leerling voor het eerst laat ervaren wat de leerkuil eigenlijk is zoals Bart zo helder uitlegt. Een kuil waar je in dondert en waar je onderin een muur tegenkomt waarvan je geen idee hebt hoe je hem moet afbreken. Een heel normaal proces van leren dus! Maar voor je hoogbegaafde leerling is dit een onbekende situatie die zelfs heel onveilig kan voelen. Logisch dat hij liever wegloopt, het boek dichtklapt en gefrustreerd raakt dus. Logisch dat hij jouw vertrouwen in zijn kunnen nodig heeft.
Spreek af met je leerling wat je verwacht. Welke verschillende gereedschappen gaat hij nodig hebben om deze muziek onder de knie te krijgen? Wanneer vinden jullie samen de muziek ‘onder de knie’ genoeg om er dat gewenste chocolaatje mee te verdienen?
Na de eerste frustratie kiest Bart ervoor om zijn tanden erin te zetten. Door het beloofde chocolaatje weet hij dat ik alle vertrouwen heb dat hij het kan. Hij weet dat hij vooral doorzetten en herhalen nodig heeft om dit muziekstuk te leren, ook al vindt hij dat hartstikke stom. Week na week gaat het beter. En dat merkt Bart zelf ook. Zijn ogen gaan steeds meer glimmen. En na een aantal weken stevig ploeteren en doorzetten verdient hij eindelijk zijn felbegeerde chocolaatje.
Ik voel me bijna bezwaard. Hij heeft zo hard gewerkt dat ik het chocolaatje maar veel te klein vind. Gelukkig heb ik nog een leuke ansichtkaart. Daarop schrijf ik een terugblik op het hele proces, hoe trots ik ben op zijn doorzettingsvermogen en het aanleren van alle verschillende vaardigheden. Hij kan mijn handschrift niet lezen dus lees ik het hem voor. Stralend staat hij te luisteren. Het hele leerproces komt in onze gedachten even voorbij. Allebei voelen we hoe waardevol dit hele proces is geweest.
En het mooie is, door te leren oefenen op zijn muziekinstrument, gaat oefenen op een ander moment (op school bijvoorbeeld) ook net wat makkelijker. Een les voor het leven dus!
