Blog

Volgend artikel
24 november 2021

Maartje en het orkest


‘Juf, ik snap deze noten allemaal niet... Ik kan er helemaal niks van. Het is echt veel te moeilijk voor mij!’

orkest

Een orkest organiseert een meespeeldag voor jonge muzikanten. Ik motiveer een aantal van mijn leerlingen om daaraan mee te doen, waaronder mijn leerling Maartje. Ik gun ze allemaal van harte om te ervaren hoe het is om onderdeel te zijn van zo’n machtige machine. Hiervoor moet natuurlijk wel iets gebeuren. Het lesboek gaat even aan de kant. Er worden de komende weken alleen nog orkestpartijen geoefend.

Hier zit Maartje zichzelf meteen enorm in de weg. Ze ziet allerlei beren op de weg. Ze kan zich maar moeilijk voorstellen dat zij straks kan meespelen in zo’n orkest en vind de partijen ‘raar’ omdat ze de melodie niet hoort. Eigenlijk mist ze het overzicht over de muziek en over de situatie van die meespeeldag. Ze zet al haar overtuigingen in om eronderuit te komen en ze doet alles om zich niet over te geven aan de muziek. Ze denkt:

ik kan het niet
ik wil het niet
ik wil alleen maar snelle liedjes en deze is niet snel
ik snap de noten helemaal niet (bijv wanneer je een begeleidingspartij zonder melodie hebt)

Het lijkt erop dat Maartje zich nogal ongemakkelijk voelt, alles aan haar laat zien dat ze er ‘geen zin’ in heeft. Inmiddels weet ik dat haar gedrag hetzelfde betekent als het niet aangaan van een uitdaging. Ik weet dat ze dit kan, ik weet ook dat ze een hele club dansende beren op haar weg ziet. Wat ik ook weet is dat ze er uiteindelijk enorm van gaat genieten. Natuurlijk kan ik van alles uitleggen, maar dat helpt op dit moment niet. Daarom besluit ik haar een opdracht te geven. 

Op de les waar ik Maartje aankondig dat ze deze liedjes gaat spelen en oefenen vertel ik haar hoe waanzinnig tof de ervaring zal zijn wanneer ze mee mag spelen in een echt orkest. Onmiddellijk is ze dwars en tegendraads. Ze trapt op de rem, haar aandacht is volledig afwezig. Ze draait met haar ogen en op haar stoel. Als ze al iets speelt is het geraden en slordig. Ze let niet op aanwijzingen en neemt geen enkele strategie aan. Ze is niet ontvankelijk. Bijna tot frustratie en twijfel van mij als juf… Even vraag ik me af of ik goed doe aan het geven van deze opdracht. Ik voel me vreselijk streng opeens. Ik denk dat ik Maartje doorzie, maar is dat eigenlijk wel echt zo? 

Ik besluit haar ouders op te bellen om te overleggen wat wijsheid is. We besluiten dat het goed is om door te zetten. Dit kunnen we van haar verwachten. Haar autonomie ligt nu niet hier, wat ze heel vervelend vindt. Wel laten we haar de keuze op het moment van de orkestdag. Ziet ze het dan nog steeds niet zitten, dan mag ze kiezen om mee te spelen / te gaan luisteren. Dit communiceren we alle drie naar haar. Hierdoor is de verwachting helder. Er ligt een kader waar ze niet onderuit kan. Pruttelend wordt er thuis geoefend...

De les erna hou ik mijn hart vast. Hoe komt Maartje op les? Zou zij nog steeds zo vasthouden aan haar ‘nee’? Nog steeds zo mopperen en ongemotiveerd zijn? Als ze binnenkomt merk ik nog steeds wat weerstand. ‘Deze noten snap ik helemaal niet!’ ‘Dit liedje is echt te saai!’ Maar ze heeft wel in de gaten wat er van haar wordt verwacht. Tot mijn verbazing geeft ze zich eraan over. Ik had verwacht dat ze nog vasthoudender zou zijn in haar weerstand.

Samen spelen we het langzame ‘saaie’ liedje om de vingerzettingen uit te proberen. Ondertussen zing ik de melodie en geef ik extra aanwijzingen (hier een beetje harder worden, hier forte, let op 2 tellen opeens). Rusten vul ik spelend op met dat wat er zal klinken in het orkest. Zo geef ik een inkijkje in het overzicht, in het geheel.

Het langzame liedje zet ons in een ‘vertraging’, met een focus op klank. En in deze ontspannen alerte sfeer gebeurt er iets…

Het lijkt wel of Maartje voelt dat zij ook met haar stok kan toveren (in plaats van alleen met haar linkerhand). Misschien gaat het onbewust? Maar ze speelt in elk geval met een enorme focus op wat er binnen én buiten haar eigen noten gebeurt. Als het stuk uit is kijkt Maartje me met grote ogen aan. Is zij nou verstild geraakt? Voelt ze opeens toch hoe mooi lange noten kunnen zijn? Of denk ik dat alleen? Hoe dan ook, het voelt als een rijk moment waarin we even niets zeggen. Ik vraag met opzet niks. Er is even alleen maar ‘ervaring’ van flow. 

Tot slot spelen we nog een favoriet ‘toetje-liedje’. En als de les is afgelopen, wil Maartje niet naar huis!

Volgend artikel

Heb jij ook 'een Karlijn' op les?

06 maart 2023

 

“Maar zo kan het OOK hoor!!!” 

 Karlijn (6 jaar oud) speelt 5 maanden blokfluit. We doen een leuke Ragtime. Het gaat goed, we swingen de pan uit samen. Dan ineens draait ze het kopstuk van haar fluit...

Ik ben meteen alert, want dit kan 2 dingen betekenen: of ze heeft er ineens genoeg van en vindt het tijd om de les te beëindigen, of er komt iets speciaals…

Nou, ik kan je vertellen: het werd iets speciaals! Ze speelt met dezelfde passie en muzikaliteit nogmaals de Ragtime, maar nu met haar hand onder het kopstuk... Met gemak zoekt ze de juiste toonhoogte. Een kind totaal in flow....

I ❤️ them…

 

Heb jij ook 'een Karlijn' op les?

En wil je meer weten over hoe je hoogbegaafde leerlingen in ‘flow’ kunt brengen tijdens jouw muzieklessen? Kom dan op 10 maart 2023 naar de webinar ‘Flow en meer…’.

Wil je liever eerst laagdrempelig kennis maken met WijsjedeWeg? Tijdens de Week van de Hoogbegaafdheid van 4-12 maart 2023 kun je de de opname van de introductiewebinar ‘Ik wil het niet leren, ik wil het kunnen!’ bekijken voor slechts 15 euro (normaal 25 euro).

 

Wijsjedeweg-bannerhbweek23

Heb jij ook 'een Geert' op les?

05 maart 2023

 

‘Het is zo gezellig als je zo bent! Laat dat alsjeblieft ook eens bij anderen zien!’ zei ze.

Ze zette me aan het denken. Ze had het over Geert. 

Geert ‘is’ een spraakwaterval. Over vanalles wil hij vertellen. Voor we aan de muziekles beginnen laat ik hem lekker spuien en ik geniet van zijn sprankelendheid.

En Geert ‘is‘ ook nog anders. Toen ik hem voor het eerst op les had, kon ik echt niet vermoeden dat hij een heleboel tijd later zo’n gezellige prater zou zijn… Want zodra er iemand anders binnenkomt gaat zijn spraakwaterval uit. Dan zie ik opeens weer het kind voor me dat voor het eerst op les kwam: zo stil, zo observerend, zo serieus.

Met haar opmerking gaat ze (wie dan? Doet er niet zo toe) voorbij aan Geert zijn diverse uitingsvormen van ‘zijn’ en aan zijn eigen manier van veiligheid creëren. Want kennelijk kijkt Geert graag de kat uit de boom. Pas als hij zich veilig voelt komt hij los.

 

Heb jij ook ‘een’ Geert op les?

Vraag jij je ook wel eens af wat je nou precies voor dit kind kunt betekenen? Of hoe je hem nog wat beter kunt bereiken tijdens je les? Of wat voor verwachtingen je eigenlijk kunt hebben van hem?

Tijdens de Week van de Hoogbegaafdheid van 4-12 maart 2023 kun je op een heel laagdrempelige manier kennis maken met WijsjedeWeg. Snuffel rond op deze website voor meer info.

Wijsjedeweg-bannerhbweek23

Heb jij ook 'een Sterre' op les?

04 maart 2023


‘Maar juf, dat KAN ik helemaal niet!‘

Les 1: Sterre probeert iets uit, iets wat ze nog nooit eerder gedaan heeft. En het lukt haar niet…. Voor het eerst van haar leven lukt iets niet in één keer. Ze begrijpt precies wat ik van haar vraag. Maar haar handen krijgen het niet meteen voor elkaar. Haar gezicht vertrekt, bijna kijkt ze al boos. 

Het is me meteen duidelijk dat de woorden ‘oefenen’ en ‘proberen’ haar onbekend zijn. En dat falen haar bijna fysiek pijn doet.

Op deze eerste les realiseer ik me dat ik alles uit de kast mag halen om haar door deze moeilijke ervaring heen te helpen. Van Sterre mag niks piepen, moet alles klinken, mag niks mislukken en fouten maken is vreselijk. Als er teveel niet lukt speelt Sterre voor clown.

Gelukkig wil Sterre heel graag muziek maken en houdt ze nu al van haar instrument. Bovendien is ze een doorzetter. Thuis oefenen lukt wel en trots laat ze op de tweede les zien wat ze inmiddels kan. Maar het hele scenario herhaalt zich bij de volgende leerstap. En de volgende, en de volgende. 


Heb jij ook ‘een’ Sterre op les?

Vraag jij je ook wel eens af wat je nou precies voor haar kunt betekenen? Hoe je haar toch een nieuwe uitdaging kunt gunnen, zonder dat je nou net teveel van haar vraagt? Hoe je kunt voorkomen dat ze faalangst gaat ontwikkelen? 

Tijdens de Week van de Hoogbegaafdheid van 4-12 maart 2023 kun je op een heel laagdrempelige manier kennis maken met WijsjedeWeg.

Wijsjedeweg-bannerhbweek23